Chất thải nguy hại (CTNH) xuất hiện nhiều hơn bạn tưởng, và nó không chỉ đến từ nơi có quy mô lớn. Từ phòng thí nghiệm trường học, tiệm rửa xe, spa, cửa hàng điện tử... cho đến các hộ kinh doanh nhỏ lẻ – tất cả đều có khả năng phát sinh chất thải nguy hại và bắt buộc phải quản lý đúng quy định pháp luật.
1. CTNH là gì và vì sao không thể xem nhẹ?
Theo Thông tư 02/2022/TT-BTNMT, chất thải nguy hại là chất thải có chứa các yếu tố độc hại, dễ cháy, dễ nổ, ăn mòn, lây nhiễm, hoặc có tính nguy hiểm khác ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường.
Chất thải nguy hại không phân biệt khối lượng lớn hay nhỏ, mà chỉ cần có tính chất nguy hại và phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc dịch vụ, thì đều phải được:
- Phân định rõ mã CTNH
- Đóng gói, dán nhãn, lưu giữ đúng quy chuẩn
- Chuyển giao cho đơn vị có chức năng xử lý CTNH hợp pháp
- Lập chứng từ chuyển giao (Mẫu số 04)
Chất thải nguy hại có thể gây ra những tác động tiêu cực đa chiều đối với sức khỏe con người. Tiếp xúc cấp tính có thể dẫn đến ngộ độc, bỏng da, kích ứng đường hô hấp hoặc các triệu chứng nghiêm trọng khác. Tác động mãn tính từ việc tiếp xúc lâu dài với lượng nhỏ chất thải nguy hại có thể gây ra ung thư, rối loạn nội tiết, tổn thương hệ thần kinh và các bệnh lý di truyền.
Đối với môi trường, chất thải nguy hại có thể làm ô nhiễm đất, nước và không khí trong thời gian dài. Chúng có thể thay đổi tính chất hóa học của đất, làm chết các vi sinh vật có lợi, ô nhiễm nguồn nước ngầm và tạo ra những khu vực không thể canh tác hoặc sinh sống. Một số chất thải nguy hại còn có khả năng phá hủy tầng ozone hoặc góp phần vào hiệu ứng nhà kính.
Nếu không thực hiện đúng, cá nhân hoặc doanh nghiệp đều có thể bị xử phạt hành chính, mức phạt có thể lên đến hàng trăm triệu đồng, kèm theo đình chỉ hoạt động hoặc thu hồi giấy phép môi trường.
2. Chất thải nguy hại đến từ đâu ngoài các nhà máy lớn?
Sự "ẩn mình" của CTNH nằm ở chỗ chúng thường được xem là chất thải thông thường hoặc phát sinh với lượng nhỏ, dễ bị bỏ qua ở các cơ sở không chuyên về sản xuất công nghiệp nặng.
Rất nhiều ngành nghề, lĩnh vực tưởng chừng “nhẹ nhàng” lại phát sinh CTNH mỗi ngày mà không hề hay biết, điển hình như:
- Văn phòng & Tòa nhà: Pin, ắc quy từ chuột/bàn phím, bóng đèn huỳnh quang, mực in, hộp mực máy photocopy, thiết bị điện tử cũ (máy tính, màn hình, điện thoại).
- Cửa hàng sửa chữa (ô tô, xe máy, điện tử): Dầu thải, ắc quy chì, dung môi tẩy rửa, giẻ lau dính dầu mỡ/hóa chất, linh kiện điện tử hỏng.
- Bệnh viện, Phòng khám, Cơ sở y tế: Kim tiêm, ống tiêm, bông băng dính máu, mô bệnh phẩm, thuốc hết hạn, hóa chất xét nghiệm, pin từ thiết bị y tế.
- Xưởng in ấn, quảng cáo: Mực in, dung môi, hóa chất rửa bản, phim X-quang thải.
- Tiệm làm tóc, Spa, Thẩm mỹ viện: Hóa chất uốn/nhuộm/duỗi tóc, kim xăm, kim tiêm (nếu có các dịch vụ y tế nhỏ), bông tẩm hóa chất.
- Xưởng sản xuất nhỏ, thủ công mỹ nghệ: Sơn, dung môi, keo dán, chất tẩy rửa, các loại hóa chất phụ gia, bụi từ quá trình gia công vật liệu có chứa kim loại nặng.
- Cơ sở nghiên cứu, phòng thí nghiệm: Hóa chất thí nghiệm, mẫu vật sinh học, dung môi, dụng cụ thủy tinh nhiễm hóa chất.
- Khách sạn, nhà hàng (quy mô lớn): Dầu ăn thải (nếu không được thu gom đúng cách), hóa chất tẩy rửa công nghiệp, bóng đèn, pin.
3. Tại sao doanh nghiệp quy mô vừa & nhỏ thường bỏ qua CTNH?
Có nhiều lý do khiến các doanh nghiệp không phải nhà máy lớn thường ít quan tâm hoặc bỏ qua việc quản lý chất thải nguy hại:
- Lượng phát sinh nhỏ lẻ: Doanh nghiệp nghĩ rằng lượng CTNH của mình quá ít nên không đáng kể.
- Thiếu kiến thức pháp luật: Không nắm rõ các quy định về phân loại, thu gom, lưu giữ và chuyển giao CTNH.
- Chi phí: E ngại chi phí thuê dịch vụ xử lý chuyên nghiệp sẽ cao.
- Thiếu hạ tầng: Không có kho bãi, thiết bị chuyên dụng để lưu giữ CTNH tạm thời.
- Tâm lý chủ quan: Cho rằng rủi ro bị kiểm tra và xử phạt là thấp.
Tuy nhiên, chính sự chủ quan này lại tiềm ẩn những hậu quả nghiêm trọng hơn bạn nghĩ.
Vì sao cần quản lý CTNH dù quy mô nhỏ?
Nhiều người nghĩ “ít thì không sao”, “mình không có nhà máy mà lo”, nhưng đây là suy nghĩ nguy hiểm. Việc không quản lý đúng CTNH dù ít vẫn gây ra các hậu quả nghiêm trọng:
- Gây ô nhiễm không khí, đất, nước nếu thải ra môi trường
- Ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng xung quanh khu vực hoạt động
- Rủi ro bị phát hiện và xử phạt, nhất là trong các đợt kiểm tra định kỳ
- Là điểm yếu lớn khi muốn mở rộng hoạt động, xin giấy phép hoặc ký hợp đồng với các đối tác lớn
Vì thế, việc tuân thủ quy định quản lý CTNH không chỉ là nghĩa vụ pháp luật, mà còn là trách nhiệm với chính doanh nghiệp và cộng đồng.
4. Ánh Dương – đồng hành cùng bạn quản lý chất thải nguy hại đúng luật, an tâm
Không ít khách hàng cá nhân, hộ kinh doanh từng chia sẻ với chúng tôi:
“Em chỉ có vài thùng hóa chất, không biết có ai nhận không…”
“Bên em nhỏ quá, có cần làm chứng từ gì đâu đúng không?”
Câu trả lời là: CÓ – và Ánh Dương luôn sẵn sàng hỗ trợ.
💼 Với hơn 7 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực môi trường, Công ty Môi trường Ánh Dương cung cấp dịch vụ thu gom – xử lý – tiêu hủy CTNH đúng quy định cho mọi đối tượng:
- Từ doanh nghiệp lớn trong khu công nghiệp
- Đến hộ kinh doanh nhỏ lẻ, cá nhân có chất thải cần xử lý
- Và cả các tổ chức, cơ sở giáo dục, đơn vị hành chính, y tế…
Chúng tôi không chỉ xử lý chất thải, mà còn:
- Tư vấn mã CTNH phù hợp
- Hướng dẫn lưu chứa an toàn
- Lập chứng từ theo mẫu quy định
- Thu gom tận nơi – nhanh chóng – bảo mật
Quan trọng nhất, chúng tôi không phân biệt lớn nhỏ, vì mỗi khách hàng đều có quyền được hỗ trợ để làm đúng – làm sạch – làm an tâm.
